Günümüzden Geçmişe Değişiklikler
Yeni yeni oluşturmakta olduğum, sınav öncesi bölümü; takip ettiğim kanun, yönetmelik ve genelgelerde yapılan günümüzden geçmişe değişiklikler
Gecikme cezası oranı %3 olarak belirlendi.
5510 sayılı Kanunun 89'uncu maddesinde 01.05.2010 tarihi sonrası için %2 olarak belirlenmiş gecikme zammı oranı 12.03.2024 tarihli 32487 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 8256 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile %3 olarak yeniden belirlenmiş olup 01.04.2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir.
Yeni yıllık tecil faiz oranı belirlendi.
14.11.2023 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan Seri: C, 7 sıra no.lu Tahsilât Genel Tebliğiyle, 6183 sayılı Kanun’un 48'inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilen kamu alacaklarına uygulanan tecil faizi yıllık %36 olarak yeniden belirlenmiştir.
Yeni gecikme zammı oranı belirlendi.
14.11.2023 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 13.11.2023 tarih ve 7782 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla, 6183 sayılı Kanun’un 51'inci maddesinde yer alan gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %3,5 olarak yeniden belirlenmiştir.
Yemek bedeli istisnası oranı %23,65 olarak 2020/20 sayılı İşveren İşlemleri Genelgesine Eklendi.
Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu tarafından alınan 17.11.2022 tarihli ve 2022/323 sayılı Karar ile yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük asgari ücretin yüzde 23,65’ inin prime esas kazançtan istisna tutulmasına karar verilmiştir. Bu oran 2020/20 sayılı İşveren İşlemleri Genelgesinin ilgili bölümüne işlenmiştir.
Sigorta primine esas kazançtan muaf tutulan yemek bedeli oranı/tutarı değiştirildi.
Yemek parası adı altında yapılan ödemelerin günlük asgari ücretin %6'sına kadarı sigorta primine esas kazançtan muaf tutulmaktaydı. Bu oran Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 97'nci maddesinin 7'nci fıkrasının (a) bendinden kaldırılmış ve ilgili tutarın Kurum Yönetim Kurulu kararıyla belirleneceği hükmü getirilmiştir. Buna istinaden SGK Yönetim Kurulu kararıyla (2022/20 sayılı SGK genelgesi) 2022 yılı Aralık ayı için yemek paralarından istisna tutulacak tutar günlük brüt asgari ücretin %23,65'i olarak belirlenmiş olup 51,01 TL'ye tekabül etmektedir. Yemek parası adı altında yapılan ödemelerde günlük 51 TL'ye kadar olan tutarın vergiden muaf tutulacağının daha önce belirlenmiş olması nedeniyle prime esas kazanç ile gelir vergisi hesabı konularında farklılık olmaması amacıyla benzer düzenleme yapılmıştır. Yemek parası istisnası, 01.12.2022 tarihi öncesi için günlük brüt asgari ücretin %6'sı olarak (çalışılan ve iş yerinde yemek verilmeyen gün sayısı kadar) uygulanmaya devam edilecektir.
1.000 TL'yi aşmayan elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere işverenler tarafından çalışanlara yapılan ödemeler hem prime esas kazançtan hem de gelir vergisinden muaf tutulacaktır.
İşverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dâhil edilmez ve bu tutar üzerinden 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmaz.
Gelir Vergisi Kanununa göre bir günlük yemek bedelinin istisna tutarı 51 TL olarak belirlendi.
İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir.
İntörn öğrencilere yapılacak ödemeler net asgari ücret olarak belirlendi ve ödemelerden hiçbir kesinti yapılmayacağı hükmü getirildi.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Ek 29'uncu Maddesi; "Üniversitelerin tıp fakültelerinin beşinci yılını tamamlayıp altıncı yılına geçen öğrencileri ile diş hekimliği fakültelerinin dördüncü yılını tamamlayıp beşinci yılına geçen öğrencilerine intörn eğitimi döneminde öğretim üyesi rehberliğinde yaptıkları uygulama çalışmaları karşılığında ilgili kurumların bütçesinden oniki ayı geçmemek üzere; Devlet üniversitelerinde ödemenin yapıldığı tarihteki net asgari ücret tutarında, vakıf üniversitelerinde ise 4.702 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık ücret ödenir. Vakıf üniversitelerinde bu tutarın üzerinde ödeme yapmaya ve yapılacak ödemenin tutarını belirlemeye mütevelli heyeti yetkilidir. Bu şekilde ücret ödenmiş olması 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerinin uygulanmasını gerektirmeyeceği gibi bu çalışma sebebiyle uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası ile analık sigortası açısından sigortalılık ilişkisi kurulamaz. Bu ödemelerden herhangi bir vergi kesilmez ve ödemelere ilişkin usul ve esaslar, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunca müştereken belirlenir."
Haksız çıkma zammı uygulaması kaldırıldı.
6183 sayılı Kanunun 58. maddesinde yer alan "İtirazında tamamen veya kısmen haksız çıkan borçludan, hakkındaki itirazın reddolunduğu miktardaki amme alacağı % 10 zamla tahsil edilir." hükmü Anayasa Mahkemesi'nin 21.04.2022 tarihli 2022/48 sayılı kararıyla kaldırılmıştır.
Tecil faizi oranı yıllık %24'e yükseltildi.
6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi kapsamında yıllık %15 olarak uygulanmakta olan tecil faiz oranı %24 olarak yeniden belirlenmiştir.
Gecikme zammı oranı %2,5'e indirildi.
Cumhurbaşkanı kararıyla amme alacaklarında %4 olan gecikme zammı oranı %2,5'e indirilmiştir.
2022 yılı Temmuz/Aralık dönemi için asgari ücret desteği günlük 3,33 TL olarak belirlendi.
1/7/2022 tarihli ve 7417 sayılı Kanunun 64 üncü maddesiyle; 2022 yılı Temmuz/Aralık dönemi için asgari ücret desteği günlük 3,33 TL olarak belirlenmiştir.
Cezaevleri dışında çalışan hükümlüler de 5510 sayılı Kanunun 5. maddesi kapsamına alındı. Bu durumda çalıştırılanların işverenlerinin ilgili kamu kurumları olacağı belirlendi.
1/7/2022 tarihli ve 7417 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle; 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına “hükümlüler,” ibaresinden sonra gelmek üzere “salıverilmelerinden sonra yaşamlarını sürdürecek meslek ve sanatları öğrenmelerini sağlamak, çalışma ve üretme isteklerini geliştirmek veya güçlendirmek, yeniden topluma kazandırmak ve iyileştirilmelerini temin etmek amacıyla” ibaresi eklenmiş, beşinci fıkrasında yer alan “hükümlüler,” ibaresi “hükümlülerden istekli olanlar,” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkraya birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Bu hükümlülerin gündeliği, işyurtları bünyesinde çalıştırılan usta hükümlülere ödenen gündelikten az olamaz.” “(7) Bu madde kapsamında çalıştırılan hükümlüler hakkında, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen hükümler uygulanır. Bu durumda prim ödeme yükümlülüğü, hükümlünün çalıştırıldığı kurum ve kuruluşlar tarafından yerine getirilir.” hükümleri getirilmiştir.
Aylıkların alt sınırı yükseltildi.
Malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının dosya bazında ek ödemeler dahil en az 3.500 TL olabileceği belirlendi.
TBMM Başkanlığı, üyeliği, Cumhurbaşkanı yardımcılığı veya bakanlık görevlerinde bulunanlara aylık bağlanabilmesi için gerekli 2 yıl şartını tamamlamak amacıyla ödenecek sigorta primi veya emekli keseneği ile kurum karşılığı hesaplamalarında 9000 ek gösterge rakamının esas alınacağı belirlendi.
5510 sayılı Kanunun 43’üncü maddesine altıncı fıkra ile ilgili olarak yeni fıkra eklenmiştir. Cumhurbaşkanı yardımcılığı, bakanlık veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği görevinde bulunanlara aylık bağlanabilmesi için bu görevlerinde en az 2 yıl geçirmiş olmaları ya da bu 2 yılı tamamlayacak şekilde en yüksek Devlet memuru emsal alınarak sigorta primi veya emekli keseneği ile kurum karşılığı ödemiş olmaları zorunludur. (Vefat etmeleri halinde bu şart aranmaz.) Eklenen yeni fıkra ile “Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı, Cumhurbaşkanı yardımcılığı, bakanlık veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği görevlerinde bulunanların altıncı fıkra kapsamında yapılacak sigorta primi veya emekli keseneği ile kurum karşılığı hesaplamalarında 9000 ek gösterge rakamı esas alınır.”
Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar ve TBMM üyelerinin yaşlılık aylığı tutarları değiştirildi.
Cumhurbaşkanı yardımcılığı, bakanlık veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği görevlerinde bulunanlara veya bu görevleri herhangi bir sebeple sona erenlere 115.225 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda malullük, emeklilik veya yaşlılık aylığı ödenecek.
TBMM Başkanı veya Başbakan'a bağlanacak yaşlılık aylığı tutarı değiştirildi.
Cumhurbaşkanı aylık ödeneğine oranlanmış olan tutarlarda düzenleme yapılmış ve 126.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda yaşlılık aylığı bağlanacağı hükmü getirilmiştir.